Czym zajmuje się Sąd Lekarski?
Zawód lekarza jest jednym z najbardziej wymagających na świecie. Nic więc dziwnego, że wymaga on odpowiedniego podejścia prawnego.
Nieraz w filmach i serialach występuje sytuacja, gdy lekarz zostaje dyscyplinarnie zwolniony z możliwości wykonywania zawodu. Takie sytuacje mają miejsce również w normalnym życiu i za to oraz za inne sprawy związane z postępowaniem w medycynie odpowiada Sąd Lekarski.
Jak działa Sąd Lekarski?
Jest to organ wchodzący w skład Izby Lekarskiej i można go podzielić na sądy I instancji, w której skład wchodzą Okręgowy Sąd Lekarski oraz Sąd Lekarski Wojskowej Izby Lekarskiej, a także na sąd II instancji, czyli Naczelny Sąd Lekarski.
Wszystkie te odnogi Sądu Lekarskiego zajmują się w mniejszym lub większym stopniu sprawami odpowiedzialności zawodowej lekarzy, a wszystkie jego postanowienia są prawomocne i niezaskarżalne.
Sąd określa je zgodnie z przepisami Ustawy o Izbach Lekarskich z dnia 2 grudnia 2009 roku. Ustawa ta zawiera również zasady działania wszystkich typów Sądu Lekarskiego oraz zarządza o ich wewnętrznej organizacji.
Za co odpowiada Sąd Lekarski?
Zadania Sądu Lekarskiego można podzielić w zależności od stopnia instancji:
- Okręgowy Sąd Lekarski rozpatruje:
- sprawy wniesione przez Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej, które najczęściej dotyczą obarczenia karą lekarzy, jeśli postępowanie wyjaśniające dowiedzie popełnienia przestępstwa. Wówczas Sąd uznaje lekarza za winnego lub też go uniewinnia;
- zażalenia o odmowie wszczęcia lub o umorzeniu postępowania wyjaśniającego;
- protesty przeciwko ważności wyborów delegatów na okręgowy zjazd lekarzy, a także przeciwko ważności głosowania dotyczącego wniosków o odwołanie zjazdu.
- Naczelny Sąd Lekarski rozpatruje:
- odwołania od orzeczeń Okręgowego Sądu Lekarskiego (jest to więc główny organ odwoławczy);
- zażalenia na postanowienia zawarte w ustawie (o tymczasowym zawieszeniu prawa wykonywania zawodu, o ograniczeniu zakresu czynności w związku z wykonywaniem pracy lekarza);
- protesty przeciwko ważności wyborów do organów izb lekarskich oraz przeciwko ważności głosowania wniosków o odwołanie;
- sprawy o wznowienie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy, również tych zakończonych prawomocnym wyrokiem NSL.
W ramach ciekawostki można dodać, że Naczelny Sąd Lekarski jest reprezentowany przez Przewodniczącego Sądu, do którego należy:
- kierowanie pracą członków Sądu,
- coroczne przedstawianie Naczelnej Radzie Lekarskiej informacji o działalności Sądu,
- składanie sprawozdania ze swojej kadencji na Krajowym Zjeździe Lekarzy,
- branie udziału w posiedzeniach Naczelnej Rady Lekarskiej i bycie głosem doradczym podczas jej Prezydium.
Jakie podmioty są osądzane przez Sąd Lekarski?
Są to podmioty wykonujące działalność leczniczą, czyli udzielające świadczeń zdrowotnych, promujące zdrowie i prowadzące działalność naukową lub badawczą, czyli:
- różnego rodzaju przedsiębiorcy,
- samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
- instytuty badawcze,
- fundacje i stowarzyszenia, których celem jest wykonywanie ochrona zdrowia i których statut dopuszcza prowadzenie działalności leczniczej,
- jednostki organizacyjne stowarzyszeń, które posiadają osobowość prawną,
- osoby prawne i jednostki organizacyjne, które działają na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej,
- jednostki wojskowe wykonujące działalność leczniczą,
- lekarze, pielęgniarki i fizjoterapeuci prowadzący działalność leczniczą w formie praktyk zawodowych.
O jakich karach orzekają Sądy Lekarskie?
Na postawie Ustawy o Izbach Lekarskich, Sąd może orzekać o:
- upomnienie;
- naganę;
- kary pieniężne;
- zakazie pełnienia funkcji kierowniczych w jednostkach organizacyjnych ochrony zdrowia na okres od 1 roku do 5 lat;
- ograniczeniu zakresu czynności w wykonywaniu zawodu lekarza na okres 6 miesięcy do 2 lat;
- zawieszeniu prawa wykonywania zawodu na okres od 1 roku do 5 lat;
- całkowitym pozbawieniu prawa wykonywania zawodu.
Jak można zauważyć, prawo medyczne jest bardzo złożone i skomplikowana, dlatego też Sądy Lekarskie są organem pozwalającym czuwać nad działalnością instytucji udzielających opieki zdrowotnej.
Warto dodać, że gdyby obsługa prawna podmiotów medycznych była organizowana przez inne organy działające w Polsce, np. przez zwykłe Sądy Okręgowe, to nie byłaby ona odpowiednio zarządzana. Mogłoby to prowadzić do wielu nadużyć ze strony służb medycznych, o których nawet teraz wiele się słyszy, ale co gorsza, nie każdy poniósłby odpowiedzialność za ewentualnie popełnione błędy lekarskie.
