Skąd wiemy, że żywność jest bezpieczna
Rozwój gospodarczy oraz geopolityczny doprowadził do zwiększenia się samoświadomości osób, interesujących się jakością oraz bezpieczeństwem kupowanej żywności. Pomimo tego, że większość ludzi na świecie w trakcie zakupów zwraca uwagę na cenę, a dopiero później na inne aspekty, nie kupują artykułów kiepskiej jakości. Wynika to bezpośrednio ze zwiększenia się kultury bezpieczeństwa żywności.
Obecnie każdy producent żywności ma obowiązek poinformować konsumentów odnośnie tego w jaki sposób pozyskuje, przetwarza, obrabia i przechowuje konkretne produkty. Jednakże to konsumenci interesują się tym, co jedzą, a także jakie jest pochodzenie spożywanej przez nich żywności.
Kultura bezpieczeństwa żywności – charakterystyka pojęcia
Współcześnie konsumenci mają o wiele większą samoświadomość dotyczącą produkcji i pochodzenia żywności. Zwracają uwagę na skład, a także sprawdzają czy producenci żywności posiadają certyfikaty bezpieczeństwa oraz certyfikaty jakości, które bezpośrednio przekładają się na bezpieczeństwo artykułów spożywczych. Warto tutaj zwrócić uwagę, że producenci żywności podlegają szeregowi instytucji, sprawującej kontrolę nad tym, co jest przeznaczone do sprzedaży.
Bezpieczna żywność niekoniecznie oznacza żywność, która jest pozbawiona substancji zbędnych i niebezpiecznych dla zdrowia. Kultura bezpieczeństwa żywności nie opiera się jedynie na wyeliminowaniu z artykułów spożywczych konserwantów, cukrów prostych czy tłuszczy. Kultura bezpieczeństwa żywności to założenie, że artykuły spożywcze posiadają odpowiednią wartość odżywczą, a w procesie produkcji zapobiegano zagrożeniom, które mogłyby mieć negatywny wpływ na jakość składników.
Do takich zagrożeń zalicza się problemy natury mikrobiologicznej, fizycznej i chemicznej w całym łańcuchu dostaw. Kultura bezpieczeństwa żywności odnosi się zatem nie tylko do etapu uprawy, zbiorów i przechowywania, ale także późniejszych kroków produkcji – w tym magazynowania, transportu oraz w dystrybucji. W efekcie na bezpieczeństwo żywności wpływają zarówno stosowane substancje konserwujące oraz opryski, jakość gleby, powietrza i wody. Istotne są również działania leżące w zakresie rolników oraz konsumentów.
Zasady regulujące rynek produkcji żywności
Pomimo dużej świadomości dotyczącej bezpieczeństwa żywności ludzi na całym świecie, w dalszym ciągu istnieją instytucje, które sprawują kontrolę nad tym sektorem gospodarczym. Mowa tutaj oczywiście o Europejskim Urzędzie ds. Bezpieczeństwa Żywności, inaczej EFSA, którego zadaniem jest niezależna ocena ryzyka dotyczącej bezpieczeństwa żywności i pasz w UE. Do zakresu ich działań zalicza się również ocenę powiązanych z tą dziedziną obszarów – kwestii zdrowia zwierząt i sposobów ich żywienia, ochrony roślinności.
EFSA poprzez identyfikację zagrożeń w interesujących ich obszarach gospodarczych, opracowuje konkretne wytyczne dla przedsiębiorców w postaci opinii oraz porad naukowych.
Normy związane z bezpieczeństwem żywności
Na przestrzeni lat powstawały normy oraz standardy, regulujące bezpieczeństwo żywności. Producenci żywości zamieszczają na opakowaniach artykułów spożywczych niezbędne informacje dotyczące tego, czy dany produkt spełnia wszystkie standardy.
Norma PN–EN ISO 22000
Standard PN-EN ISO 22000 jest ściśle powiązany z systemem zarządzania bezpieczeństwem żywności. To w tej normie znajdują się wszystkie wymagania, które powinni spełnić producenci, aby zapewnić wysokie bezpieczeństwo produkowanej i dystrybuowanej przez siebie żywności. Międzynarodowy standard ISO 22000 łączy się z wymaganiami systemu HACCP oraz Dobrych Praktyk (tutaj: Produkcyjnych, Dystrybucyjnych, Higienicznych).
Normy EN w Unii Europejskiej
Wyróżniamy normy poziome, które określają ogólne wymagania do konkretnych grup towarów oraz normy pionowe do poszczególnych towarów.
Certyfikat Conformité Européenne CE
Certyfikat poświadcza, iż produkt spożywczy dostępny do sprzedaży spełnia standardy unijnej dyrektywy Nowego Podejścia. Oznacza to między innymi to, iż zawartość opakowania jest bezpieczna dla ludzi, środowiska, a nawet zwierząt.
Oznaczenia bezpiecznej żywności w Polsce
Każde państwo europejskie posiada własne oznaczenia i normy, które powinna spełniać żywność przeznaczona do sprzedaży. W Polsce wyróżniamy między innymi „Poznaj dobrą żywność” potwierdzającą wysoką jakość produktów oraz „Teraz Polska”. Drugi z certyfikatów to potwierdzenie, że produkt w sprzedaży jest bardzo wysokiej jakości.
Wzrost świadomości dotyczącej bezpieczeństwa żywności sprawił, że pojawiają się coraz to nowe standardy i wymogi, mające na celu dostarczanie producentom lepszych narzędzi do dostarczania wysokiej jakości i zdrowych artykułów spożywczych. W efekcie na rynku dostępna jest bezpieczna dla zdrowia i środowiska żywność.
